| Mimarlık | |||||
| Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey | ||
| Ders Kodu: | MIM305 | ||||
| Course Name: | Fiziksel Çevre Kontrolü I | ||||
| Ders Yarıyılı: | Güz | ||||
| Ders Kredileri: |
|
||||
| Öğretim Dili: | TR | ||||
| Ders Koşulu: | |||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||
| Dersin Türü: | Zorunlu | ||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze | ||||
| Dersin Koordinatörü: | Öğr.Gör. AYSEL TARIM | ||||
| Dersi Veren(ler): | Dr. Aysel Tarım | ||||
| Dersin Yardımcıları: |
| Dersin Amacı: | Yapı fiziği ve fiziksel çevre denetimi, mimari tasarımda konfor koşulları (görsel, işitsel, ısısal vb.) ve bu konuların mimari tasarımında önemi hakkında bilgi aktarma. Tarihi süreç̧içerisinde doğal ve yapılı çevre verilerinin değerlendirilmesi (ısı, su, rüzgâr, güneş̧, ses, atmosfer etkileri, vb.) bir yapının ve çevrenin analizinin yapılması ve ekoloji ve sürdürülebilirlik bağlamında değerlendirilmesi. İnsanların yaşadıkları mekanlarda sağlıklı ve üretken olabilmeleri için gereken konfor şartlarının sağlanması yapı fiziği, fiziksel çevre kontrolünün ana amacıdır. Bu dersin amacı da öğrencilerin bir yapının planlama ve uygulama aşamalarında yapı fiziği ve fiziksel çevre kontrolü açısından dikkate alınması gereken kriterleri öğrenmeleri ve doğru çözümlere ulaşmalarını sağlamaktır |
| Dersin İçeriği: | Doğal ve yapılı çevre verileri değerlendirilecek; Fiziksel çevrenin tanımı, yapı fiziği öğeleri ve bu öğelerin kullanılma şekli, amacı ve kapsamı, Yapı kabuğunda ısı alışverişi ile ilgili önlemler, ısının yayılma yolları, Isı-nem konusunda genel bilgi, yapı kabuğunda ısı-nem optimizasyonu Yapı malzemelerinin ısı-nem geçirgenliği, Enerji etkin yapı tasarımı temel ilkeleri, Mimari akustik, yapı akustiği ve hacim akustiğinin ilgi alanları, Yapı kabuğunda ses yalıtımı optimizasyonu, Ses ve gürültü, sesin yayılması ve geçmesi, gürültü denetim ilkeleri konuları, Aydınlatmayla ilgili terimler-kavramlar, mimari-aydınlatma ilişkisi, görsel konfor koşulları, Su, güneş, rüzgar, atmosfer etkileri vb., fiziksel çevre etkileri ekoloji ve sürdürülebilirlik bağlamında incelenecek, yapı kabuğu tasarım ve korunum ilkeleri ve malzemeleri irdelenecektir. |
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Fiziksel çevrenin, sürdürülebilir yapı tasarımındaki önemi konusunda bilgilenme 2) Yapılı çevre verilerini değerlendirebilme becerisi kazanma 3) Bina tasarımında iklim, akustik, doğal aydınlatma ve yangın açısından yer seçiminin önemini anlama, doğal ve yapma çevre ilişkisini kurma yeteneğini kazanma ve geliştirme becerisine sahip olma 4) Binanın ve bina kabuğunun insanın konfor gereksinimlerine göre biçimlenişinin önemini anlama ve ihtiyaca uygun çözüm üretme becerisini kazanma 5) Yapı tasarımında ve yapı kabuğu/iç bölme elemanları kesit seçiminde ısısal ve işitsel konfor gereksinimlerinin optimizasyonuna ilişkin bilgileri edinmek 6) Ekolojik değerlendirmeler ve sürdürülebilirlik konularında bilgi ve bilinç sahibi olma |
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | Yapı Fiziği dersleri içerikleri konusunda bilgilendirme. Fiziksel çevre ve mimarlıkta konfor tasarımındaki önemi. Fiziksel çevre öğeleri, tanımları, etkileşimleri, optimizasyonları ve mimari örnekler. | Yok |
| 2) | Isının yayılma yolları ve mimariden örnekler , Isısal konfor etkenleri | Yok |
| 3) | İklim ve öğeleri . Sürdürülebilirlik bağlamında, yapı yönlendirmesinde ölçütler ve uygulamaya yönelik veriler. | Yok |
| 4) | Arazide yer seçimi ve yapı yönlendirmesine ilişkin örnek çalışma. Güneş ışınımlarından yararlanma ve korunma. | Yok |
| 5) | Yapı çevresinde rüzgâr ve doğal havalandırma. | Yok |
| 6) | Yapı kabuğunda ısı-nem geçişinin incelenmesi. TS 825 Isı Yalıtım Yönetmeliğinin hesap yöntemine ilişkin uygulama. | Yok |
| 7) | Mimari akustik, yapı akustiği ve hacim akustiği konularının mimarideki yeri. Ses ve bileşenleri ile ilgili tanım ve büyüklükler. | Yok |
| 8) | Vize | Yok |
| 9) | Ses düzeyi hesapları, ölçmeleri ve örnek çalışmalar. Gürültü ve gürültü türleri, gürültü denetiminde temel ilkeler. ÇGDY Yönetmeliği, Binaların Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik. | Yok |
| 10) | Yapı ve yerleşim ölçeğinde sesin doğması ve yayılması. Sesin yansıması ve yutulmasının gürültü denetimindeki önemi ve önlemler. | Yok |
| 11) | Mekânlarda toplam ses yutuculuğunun hacim içi gürültü düzeyine etkisine yönelik uygulama. | Yok |
| 12) | Gürültü denetiminde engellerin önemi ve örnek çalışma. Sesin geçmesi, geçme yolları ve denetimde temel ilkeler | Yok |
| 13) | Kapı ve pencerelerde gürültü denetimi sınıf çalışması. | Yok |
| 14) | Yerleşim ve yapı tasarımı ölçeğinde, ısısal ve işitsel konfor koşullarına ilişkin gereksinimler. Yapı kabuğunda ısı-nem ve ses yalıtımı optimizasyonuna ilişkin uygulama | Yok |
| 15) | Final | Yok |
| Ders Notları / Kitaplar: | TSE 825 Isı Yalıtım Yönetmeliği Hesap Yöntemi, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği • Acoustics and Noise Control, B.J. Smith, R.J. Peters, S. Owen- Ed. Longman, 1996 • Engineering Noise Control, Theory and practise, David A. Bies and Colin H.Hansen, Ed. E • Harris, D. A., Noise Control Manual for Residental Buildings, Mc Graww Hill, 1997 • Akdağ, N.Y., Dış Gürültü Düzeyi-Hacim İşlevi Fonksiyonunda Yapı Kabuğu Seçeneklerinin Saptanması, 4. Ulusal Akustik Kongresi, Kaş-Antalya, Ekim 1998 • Cavanaugh, W. J., Architectural Acoustics, John Wiley • Karabiber, Z., Gürültü Kirliliği ve Gürültü Kontrol Yönetmeliği, 3. Isı-Ses-Su Yalıtımı Sempozyumu ve Sergisi, İstanbul, Kasım 1999 Karabiber, Z., Yüğrük Akdağ, N., Erdem Aknesil, A., “YALITIM-Isı-Nem-Ses-Su” Makine Mühendisleri Odası Yayınları, İstanbul, 2005 • Long, M., Architectural Acoustics, Elsevier Inc, 2006 • Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği, Resmi Gazete s. 20671, 4 Haziran 2010 • Meltzer, M.; " Passıve Actıve Solar Heating Technology ", New Jersey, Prentice Hall Inc, 1985 • G. Zorer, “Yapılarda Isısal Konfor”, YÜ Yayın No: 264, Mimarlık Fakültesi Yayın No: MF-MİM 92.045, YTÜ Mimarlık Fakültesi Baskı İşliği, 26 sayfa, 1992 • Givoni B., “Man Climate and Architecture”, Applied Science, Publishers Ltd., London • Watson • Egan M. David, “Concepts in Thermal Comfort”, 1975, Prentice Hall Inc., New Jersey • Binaların Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete, s.30082, 31 Mayıs 2017. |
| Diğer Kaynaklar: | TSE 825 Isı Yalıtım Yönetmeliği Hesap Yöntemi, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği • Acoustics and Noise Control, B.J. Smith, R.J. Peters, S. Owen- Ed. Longman, 1996 • Engineering Noise Control, Theory and practise, David A. Bies and Colin H.Hansen, Ed. E • Harris, D. A., Noise Control Manual for Residental Buildings, Mc Graww Hill, 1997 • Akdağ, N.Y., Dış Gürültü Düzeyi-Hacim İşlevi Fonksiyonunda Yapı Kabuğu Seçeneklerinin Saptanması, 4. Ulusal Akustik Kongresi, Kaş-Antalya, Ekim 1998 • Cavanaugh, W. J., Architectural Acoustics, John Wiley • Karabiber, Z., Gürültü Kirliliği ve Gürültü Kontrol Yönetmeliği, 3. Isı-Ses-Su Yalıtımı Sempozyumu ve Sergisi, İstanbul, Kasım 1999 Karabiber, Z., Yüğrük Akdağ, N., Erdem Aknesil, A., “YALITIM-Isı-Nem-Ses-Su” Makine Mühendisleri Odası Yayınları, İstanbul, 2005 • Long, M., Architectural Acoustics, Elsevier Inc, 2006 • Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği, Resmi Gazete s. 20671, 4 Haziran 2010 • Meltzer, M.; " Passıve Actıve Solar Heating Technology ", New Jersey, Prentice Hall Inc, 1985 • G. Zorer, “Yapılarda Isısal Konfor”, YÜ Yayın No: 264, Mimarlık Fakültesi Yayın No: MF-MİM 92.045, YTÜ Mimarlık Fakültesi Baskı İşliği, 26 sayfa, 1992 • Givoni B., “Man Climate and Architecture”, Applied Science, Publishers Ltd., London • Watson • Egan M. David, “Concepts in Thermal Comfort”, 1975, Prentice Hall Inc., New Jersey • Binaların Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete, s.30082, 31 Mayıs 2017. |
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Orta | 3 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Araştırma ve Eleştirel Düşünme Becerisi: Bilgilere ulaşma, değerlendirme, kayıt, uygulama, soyut düşünceleri ifade için kullanma, karşıt görüşleri değerlendirebilme, iyi sorgulanmış sonuçlara ulaşabilme gibi ölçüt ve standartlarla test edebilme becerisi | |
| 2) | Grafik Anlatım Becerisi: Uygun sunumlar yapmak için iki ve üç boyutlu el çizimleri ve bilgisayar teknolojilerinin de kullanıldığı çeşitli tekniklerle programlama ve tasarım sürecinin her aşamasını biçimsel olarak ifade edebilme becerisi | |
| 3) | Yasal Sorumluluklar, Etik ve Mesleki Hükümler: Kamu sağlığı, güvenliği ve refahı için, mülkiyet hakları, imar ve iskan yönetmelikleri, kullanıcı hakları gibi tasarımı etkileyen konularda mimarın yasal sorumluluklarını anlamak | 1 |
| 4) | Dünya Mimarlık Tarihi Konusunda Bilgi Sahibi Olmak: Mimarlık, peyzaj ve kentsel tasarımda dünya ve yöresel mimarlığın kuralları ile bunları şekillendiren ve sürdüren iklimsel, teknolojik, sosyo-ekonomik, kültürel faktörleri ve tarihi mirasın etkilerini anlamak | 1 |
| 5) | Çevresel Sistemler ve Sürdürülebilir Tasarım: Çevresel sistemlerin tasarımında temel ilkeleri anlamak ve sürdürülebilirliğin mimari ve kentsel tasarım kararlarında yapay kaynakların korunması ve sağlıklı bina ve yerleşimlerin oluşturabilmek | 3 |
| 6) | Biçimsel Kompozisyon ve Tasarım Becerileri: Mimari ve kentsel tasarımda görsel algı ve düzenleme sistemlerinin oluşum, gelişim ve uygulamalarını anlamak ve Temel mimari ilkeleri bina, iç mekân ve yerleşim tasarımı düzeyinde uygulayabilme becerisi | 1 |
| 7) | Taşıyıcı Sistemler: Düşey ve yanal kuvvetlerle ayakta duran strüktürlerin davranış ilkeleri ile çağdaş taşıyıcı sistemlerin gelişim ve uygulamalarını anlamak | |
| 8) | Yapı Malzemeleri ve Uygulamaları: Yapı malzemeleri ve bileşenlerinin üretim, kullanım ve uygulamalarıyla ilgili ilke ve standartları anlama | 2 |
| 9) | Yapım Yönetimi ve Uygulama Becerisi: Ofis organizasyon, iş planlama, pazarlama, finansal yönetim, proje yönetimi, risk azaltma ve liderlik konularının temel ilkelerini ve mesleği etkileyen küreselleşme, genişleyen uygulama alanı, çeşitlilik konularını anlamak |
| Ders | |
| Ödev |
| Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama) | |
| Ödev |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Ödev | 1 | % 30 |
| Ara Sınavlar | 1 | % 30 |
| Final | 1 | % 40 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 60 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 40 | |
| Toplam | % 100 | |
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | İş Yükü |
| Ders Saati | 13 | 52 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 14 | 28 |
| Ara Sınavlar | 1 | 4 |
| Final | 1 | 4 |
| Toplam İş Yükü | 88 | |